Category Archives: Leiderschap

Anticyclisch denken…..elke leider moet het kunnen!

Het is zaterdagmiddag 23 graden volle zon. Na een geweldige ronde golf zitten we op het terras. Uitkijkend over de vijvers en eeuwenoude bomen van kasteel Engelenburgh. Het leven kan niet veel beter! Een strak in het pak zittende ober vraagt of hij ons van dienst kan zijn. Ongekende luxe, ons gaat een dienst geleverd worden! Mijn golfmaat zegt; ‘doet u maar een warme chocolademelk met veel slagroom’ Kijk, dat is nou anticyclisch denken.

Eigenlijk is anticyclisch denken een remedie voor bijna alles! Anders denken dan anderen! Niet meegaan in de gang van de lemmingen, maar even stilstaan en het anders doen. Weinig mensen doen het nog met overgave. Een voorbeeld?
Je hebt het snoeidruk, dus wat doe je? Er nog eens keihard aantrekken! Die deadline halen we wel;-) Een probleem knaagt zich een weg door je hoofd! Wat doe je? Denken, overdenken, redenken en dan weer denken. Kijk, dat is nou cyclisch denken. Zeg maar als iedereen aandelen Ahold koopt ook kopen, want ze stijgen zo lekker snel. Of als een conflict hoog op loopt dreigen met een advocaat en een ultiem smerige email sturen. Lekker de druk op voeren!

Anticyclisch denken vraagt durf

En anticyclisch denken helpt dan? JA! Inmiddels spreek ik uit een jarenlange ervaring, want als je het eenmaal hebt gedaan wil je niet anders;-) Snoeidruk, gierende deadline? Opstaan vanachter dat bureau en een middag naar het bos of strand. Even bewegend denken. Je zult zien dat kwartjes vallen dat het een lieve lust is. Hoogoplopend conflict? Drie keer slikken, telefoon pakken en partij uitnodigen voor een strandwandeling met een goed diner na afloop. Ik zie je denken…onzin, ik bel de rijdende rechter nog liever! Nee, echt het werkt! Een probleem waar je maar niet uit komt? Niet meer over nadenken, jezelf beloven dat je morgenochtend de oplossing hebt. Wedden dat je s’ nachts of s’ ochtends geheel onverwachts het gerinkel van dat vallende kwartje hoort! Het klinkt gek, maar inmiddels is het keurig wetenschappelijk gedocumenteerd hoe dat nu kan!

Iedereen aan het anticyclisch denken? Tja, het vraagt wel wat! Je moet een bewustzijn krijgen voor die eigenaardige neiging tot cyclisch denken. Kuddedenken, woonboulevard-op-tweede-paasdag-denken! Je lijkt vol tegen de stroom in te gaan! Zo lijkt het, want feitelijk zorg je juist, door het ‘reguliere’ uit te schakelen, dat er weer ruimte komt voor creativiteit. Nee, niet tegen de stroom in! Even er tussenuit stappen en kijken naar de stroom! Dan kan bewust, dat kan onbewust! Even jezelf afvragen of het een ‘must’ is om zaken zo te doen als je ze doet. Vat je um nog? Niet ‘go with the flow’, maar ruimte creëren voor ‘your flow’

Ik ben er klaar mee

En het is heel erg leuk om te doen. Ik denk even terug aan hoe het voor mij begon! Een muurvast zittende projectvergadering. Twintig consultants in een hok, blauw van de rook! Een beetje consultant rookte toen nog. [De projectsecretaresse regelde de sloffen sigaretten bij de Makro] De spanning en de rook waren om te snijden. Er werd op het fysieke af gediscussieerd. Partijen gaven geen krimp, de belangen waren gewoon te groot. ‘Ben er wel klaar mee’ riep ik, ‘het is mooi weer, we gaan naar het strand’. ‘We verschuiven geen deadline, maar vanmiddag doen we niets meer!’ Rare interventie? In de zon bleken veel argumenten te verdampen of niet zo keihard te zijn. Bleek ineens ongekende creativiteit aangeboord te kunnen worden. En misschien nog wel het belangrijkste, het team werd een hecht team. De slogan ‘ ik ben er klaar mee, we gaan naar het strand’ is een gevleugelde geworden. Iedereen voelde aan ‘wanneer het tijd werd om naar het strand te gaan’ Ik heb dat nooit meer hoeven roepen!

Durf eens lekker anticyclisch te denken. Speel met je kinderen in plaats van te roepen ‘ik moet nog even werken’ Investeer in de opleiding van je medewerkers, terwijl de crisis door je ‘forecast spreadsheet’ giert. Nu kan het, alle tijd! Gooi een week al je ‘standaard’ activiteiten uit je agenda en doe iets nieuws! Zeg bij de start van die vergadering met een meter nutteloze stukken op de agenda ‘Ik heb geen stuk gelezen, praat mij even bij’

Doe het deze week en praat mij bij over jouw ervaringen;-) Geef jouw ervaring als reactie!

Dit blog is opgenomen in het blogboek ‘De idiotie van het achteruit denken’

Leef je leven als een … landgoed!

Koud! Een dun zonnetje geeft net geen warmte. Ik loop over een landgoed. Dit keer op uitnodiging. Niet even, maar vier dagen om te ervaren wat een landgoed met je doet! Ik hoor je denken ‘Een landgoed, ja en?’ Een stuk grond, bos, wat water, misschien een kasteel of landhuis en wat bankjes voor de wandelaar. Zelden heb ik in vier dagen meer geleerd, vielen puzzelstukjes mooier samen.

Ecosystemen verheffen
Wandelen en praten bij een haardvuur scherpt de geest altijd, maar hier kwamen werelden bij elkaar. Een oude wereld vol tradities en een nieuwe gericht op sociale innovatie, met beide het besef dat de toekomst gaat over ecosystemen. Fijnmazige fysieke en virtuele ecosystemen. Ecosystemen waarbij de verschillende onderdelen afhankelijk zijn van elkaar. In staat zijn elkaar te verheffen. Te verheffen naar een hoger plan, een groter doel. Klinkt best abstract of niet dan?

Lopen over een landgoed maakt het concreet, althans als je ziet wat je kunt zien, weet waarop te letten. Zie je een bos, of zie je een productiebos? Zie je een wijker of een blijver? Begrijp je waarom er staat wat er staat? Hoe de verschillende onderdelen en structuren als bij toeval verbonden, een diepere reden en oorzakelijkheid hebben.

Een stip op de horizon
Ik zie de gelaagde structuren, het land, de bebouwing, de gewassen, de arbeid, de economische dragers en de tijd. Een landgoed leert je stil te staan bij de tijd. Je horizon te verbreden. Geen korte termijn, maar lange termijn. Alle acties, veelal cyclisch, in lijn met een hoger doel. Een visie, een stip op de horizon.
Weten waarom je het doet, vanuit ambitie creëren. Het beeld in de toekomst voor je zien en het dan naar je toehalen. Een baken zien in donkere en mooie tijden. Visualisatie en het begrip dat de weg er naartoe best kronkelig kan zijn. Vol kuilen, omgevallen bomen, lekkende daken en mislukkende oogsten.

Bouwen aan meer dan een leven
Snap je wat ik bedoel? Dat doel voor ogen hebben geeft rust. Het is er, het blijft er en jij gaat het haalbaar maken. Het heeft ook iets van kathedralen bouwen. Het zal niet klaar zijn tijdens jouw leven. Maar jouw bijdrage wel. Ooit geef je het over, geef je het door.

Ken je dat? Doe je jouw werk met die visie voor ogen? Met die lange termijn visie als leidend principe? Ga eens zitten, pak een vel papier, sluit je ogen. Stel je eens voor je bent 95, je kijkt terug op een leven dat de moeite, nee de mooite, waard was. Wat zie je? Waar heb je aan bijgedragen? Waar heb je gelachen, waar staan de tranen van in je ogen, wie staan er om je heen, waar ben je nu echt trots op? Schrijf het op! Zo bloemrijk mogelijk, alle details die je maar kunt bedenken! Teken het, fotografeer het, maakt het zo manifest als het maar zijn kan. Mooi he! Hang het aan de muur of sla het beeld op in je grijze massa. Prachtig kompas als je het even niet meer weet. Richting zoekt in de waan van de dag!
Zou het niet geweldig zijn als je leeft als een landgoed. Beheerder van je ecosysteem. Een ecosysteem dat je doorgeeft aan de toekomst. Leven in de wetenschap dat echte doelen ver voorbij jouw korte aanwezigheid liggen. Ik daag je uit …. Leef je leven als een landgoed!

Op dit moment werkt het Social Innovation Lab met verschillende partners aan een ‘ervaring gericht op transformatie’ ver voorbij een training of leergang. Interesse? Laat een bericht achter. Deelname is op uitnodiging.

No story no glory…..leiderschap vraagt om een verhaal!

s’ Avonds laat. Ik kijk Pauw en Witteman en luister gelaten naar de uitleg van het nieuwe regeerakkoord. Het voelt niet natuurlijk als Halbe de weg van de medianen, koopkracht en noodzakelijke ombuigingen op gaat. Samsom bekt beter, maar boeit ook niet. Binnen vijf minuten weet je het, je kijkt naar een toneelstuk van middelmatige kwaliteit.

Natuurlijk dienen ze echt het belang van het land. Hebben het beste met ons voor. Zijn er voor alle Nederlanders. En laten we wel wezen ‘we zijn in crisis dus er moet echt iets gebeuren!’. En ja het begrip nivelleren kent wetenschappelijke ondersteuning vanuit vele vakgebieden. Hoe minder bandbreedte, hoe gelukkiger de bevolking. Jawel, minder criminaliteit, meer veiligheid, minder pychodrama, meer geluk! Het wordt allemaal uw deel als de verschillen tussen rijk en arm niet te buitensporig zijn.
Ik hoor u denken, maar daar trekken we deze economie niet mee uit het slop, waar is de prikkel om te presteren? Geld is potentie, maakt toch gelukkig? Duwt de vooruitgang? Stuwt de ondernemerskracht?
Wie gaat er nog werken als de verschillen zo klein worden?

Wat is uw drijfveer nou eigenlijk?
De premisse bij dit denken is dat werk vervelend is, te ontwijken is, zo min mogelijk tijd in beslag mag nemen. Dat geld dé prikkel is om de arbeidsmoraal te modereren. Het eigenlijke leven vindt buiten het werk plaats. En daar ligt mijn verwondering. Boeiende vraag toch? Zou u keihard willen werken, bezeten door een droom, op de toppen van uw flowgolf surfen terwijl de adrenaline door uw leven spat….en er dan geen Porsche Cayenne mee verdienen? Zou u alleen voor het gevoel een bijdrage te leveren aan iets groters, aan het welzijn van anderen, volledig uit uw pan willen gaan? Willen investeren en innoveren, vernieuwen, uitproberen om uw droom zich te zien materialiseren?

Ik ben omdat wij zijn?!
Kent u die mensen? Denkt u even na, zijn ze er nog? Die types die genoegen lijken te nemen met genoeg. Die delen om het delen? Natuurlijk heeft iedereen wel eens over Ubuntu gehoord…’ik ben omdat wij zijn’ Maar wat betekent dat eigenlijk? Is dat dan het voorland voor de Nederlandse samenleving? Zorg en zorgen voor elkaar op authentieke wijze. Zeg maar door directe inbreng en betrokkenheid in plaats van op afstand door instituties. En kan dat samen gaan met een land dat hoog op de innovatieladder staat, vernieuwend is, zichzelf opnieuw uitvindt? Een land waar de jeugd niet weet wat voor baan ze krijgen, maar het volste vertrouwen heeft in eigen kunnen, talent en droom. Generaties uit hun statische statistische doelgroephokken stappen en zich weer met elkaar verbinden gewoon omdat daar de oplossing ligt.

No story no glory!
Kijk dat vraag ik mij af als ik het toneelstukje zich voor mijn al wat slaperige ogen zie afspelen. Het toneelstukje ‘regeerakkoord’ gaat voornamelijk over techniek, over ombuiging, beheersing van geldstromen en verdeling. Elke CEO weet dat als er geen visie onder bezuiniging ligt een bedrijf van naam en faam in enkele jaren down the drain gaat. ‘No story no glory’ roep ik altijd. En dat gevoel bekruipt mij. U niet?

Ik daag u uit! Doe uw ogen eens dicht. Ik neem u mee naar een mooi plein, zonnig, fijne drukte, geroezemoes. Duidelijk ergens in het buitenland. Terwijl u geniet van de plek en de mensen wordt u aangesproken. Een jonge aantrekkelijke vrouw (of jonge man) kijkt u belangstellend aan [Fijn hè die geleide hypnose] en vraagt:’Waar komt u vandaan? Nederland?!’ U ziet haar vertwijfeling en denkt; ‘die heeft nog nooit van Nederland gehoord!’ Dit is uw kans! Jawel de kans om Nederland in één klap op de kaart te zetten! Want Nederland daar bent u trots op! Ze ziet de schittering in uw ogen als u vertelt over waar Nederland voor staat, de innovatie, de visie op de jeugd en ons state of the art onderwijssysteem, de moderne technologie, de vooruitstrevende zorg en wijze van zorgverlening, de medische ethiek, de visie op samenleven en de samenhangende wijze waarop geïsoleerd lijkende problemen worden opgepakt. Als u zich even losrukt van haar blauwe ogen…ziet u dat veel voorbijgangers zijn blijven staan. Ademloos naar u luisteren, u boeit door te vertellen waar wij voor staan!

Kijk daar zit ik op te wachten. Een story met kloten! Een verhaal voor Nederland dat verschillen en diversiteit overbrugt. Een visie, waarmee ik in vijf minuten elke jonge vrouw en man kan betoveren omdat het zicht biedt op een gedeelde toekomst!

Kunt u de ‘story voor Nederland’ vertellen? Vertel mij uw verhaal!

Dit blog verscheen eerder op MIndz daar vindt u ook alle reacties.

 

Het oog van de storm….kraamkamer van nieuw vertrouwen!


Vertrouwen als betaalmiddel
Ik schrijf een briefje bij een afscheid; ‘Trust is the currency of the 21st century’. Jazeker, ik hou van goed Nederlands. Vertrouwen het betaalmiddel van de 21ste eeuw! Maar wat is dat eigenlijk…..vertrouwen? Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Vertrouwen is een waarde, een onderpand! Vertrouwen is, anders dan bij geld, lastig inwisselbaar voor iets anders met gelijkblijvend effect.

Hoe werkt dat eigenlijk? Nu controle steeds meer gelijk staat aan oud denken en vertrouwen aan nieuw. Nu vertrouwen wordt beleden als het nieuwe goud van toekomstig te weven netwerken. Wordt vertrouwen steeds belangrijker of zichtbaarder?

Oud denken versus nieuw organiseren
Staat vertrouwen gelijk aan nieuw organiseren en controle gelijk aan oud? Hebben organisatiewijsheden als ‘vertrouwen is goed, maar controleren is beter!’ hun langste tijd gehad? Is vertrouwen het nieuwe goed omdat steeds meer mensen en organisaties de waarde die er bij hoort belijden? Of komt vertrouwen uit de kast omdat het ‘oude controleren’ te moeilijk en te ondoorzichtig wordt? Rekenmeester niet meer in staat zijn met alle variabelen te rekenen? De indicatoren niet meer kunnen overzien? Oude controlemodellen steeds meer vastlopen?

Hype of nieuw controleren
Is vertrouwen als sociaal bindmiddel een sprong voorwaarts om aan het probleemgericht denken van de twintigste eeuw te ontsnappen? Een modekreet, een nieuwe hype? Is door de huidige transparantie en de verregaande ‘user reviews’ vertrouwen eigenlijk niet het nieuwe controleren? Hoeveel moed vraagt vertrouwen eigenlijk, hoeveel durf? Durven we verbintenissen aan te gaan zonder loodzware onderhandelingen en contracten? Durven we te gaan voor eigen kracht en een gemeenschappelijke ambitie in vertrouwen dat alleen al daardoor vooruitgang ontstaat? Kunnen banken het begrip ooit nog gebruiken zonder het verder te devalueren? Is vertrouwen een woord uit een oude taal?

Is vertrouwen een schuifregelaar, die alleen door jouw mensvisie wordt bepaald? Of is vertrouwen direct gekoppeld aan ieders prioriteit van het moment? De versmelting van individuele waarde in een allesoverheersend collectief moment. Zoals nu bij de verkiezingsuitslag! Vertrouwen in links, vertrouwen in rechts. Vertrouwen in het nieuwe en waarderend onderzoeken van ambitieuze gemeenschappelijke doelen. Of vertrouwen in het oude en elkaar bevechten uit stilstand.

Het oog van de storm als kraamkamer
In veel oude filosofische tradities zit de werkelijke vooruitgang in het centrum. Daar waar idealisme, materialisme, het individu en het collectief elkaar ontmoeten in gezond evenwicht. In het oog van de storm heerst rust en stilte! Aan de randen heerst wanorde, emotie en catharsis. Louterend, maar uiteindelijk zit de vooruitgang in het centrum! Begrijp mij niet verkeerd! Niet het centrum van compromissen, gedoogconstructies en papieren wetgeving! Maar het centrum van vernieuwing. Echt kijken naar dat wat nodig is, zoeken naar nieuwe oplossingen voor zorg, onderwijs, veiligheid. Kijken naar nieuwe organiserende principes, meer betrokkenheid, meer verantwoordelijkheid voor de burger. Meer samenredzaamheid, migreren van regelgevend, voorschrijvend naar faciliterend en kaderstellend. Oog voor het geheel en de verbanden.

Kijk, daar ligt de kraamkamer van het nieuw vertrouwen! Ik wens ons een pracht geboorte!

De 21ste eeuw….de essentie als koersbepaler!

Ondernemen in de 21ste eeuw. Wat is dat? Is dat anders? Is dat nu zo anders dan in de 20ste. Natuurlijk ben ik de eerste die roept dat we op dit moment knabbelen aan een epistemologisch breukvlak. Zeg maar zo’n tijd waarop je later terugkijkt en denkt…toen werd alles anders.

Anders maar wat dan, hoe dan? Nemen we afscheid van de meer op angst en wantrouwen gerichte controlestructuren? Gaan we van in detail geschreven wetgeving, naar generieke of generatieve wetgeving. Van zware protocollen, naar raamwerken waarbinnen professionals vanuit eigen verantwoordelijkheid en betrokkenheid kunnen excelleren? Van hiërarchisch ingerichte piramidevormige organisaties, naar platte netwerkorganisaties. Van functiebeschrijving, naar functiedrives met een focus op intrinsieke motivatie in plaats van extrinsieke beloning.

Gaan we naar een globale verbondenheid met een lokale gerichtheid. Think global, act local? En steeds duurzamer! Niet omdat het lekker groen en populair is, er subsidiemogelijkheden te over zijn, maar omdat het besef doordringt dat het de enige weg is richting een solide, aangename en kwalitatief hoogwaardige toekomst! Het besef dat het economisch niet meer ‘uit kan’ om niet duurzaam te produceren, te organiseren en te leren. Een uitdaging en kans voor ondernemers. Het begrip duurzaam echt inhoud geven!

Maar wat vraagt dat dan van ondernemers in de 21ste eeuw. Wordt de werkelijkheid zo anders dat er andere vaardigheden nodig zijn? Ik denk het wel! Ik denk dat het steeds belangrijker wordt om vanuit de essentie te denken, te werken. Jouw essentie. Dat klinkt misschien zen, maar het is wezenlijk. De steeds sneller veranderende samenleving vraagt steeds meer van de mens als situationeel dier. Degene die vanuit zijn essentie, talent en kracht opereert heeft het makkelijker. Dat geldt voor de mens, maar ook voor organisaties, misschien wel samenlevingen.

Essentie de nieuwe koersbepaler
Denken vanuit jouw essentie is de beste koersbepaler die er is. Essentie, wie ben ik, waar wil ik mij mee verbinden. Waar laat ik mijn talent en kracht op los. En als dit net even te soft in je oren klinkt, mag deze trits ook:’ Essentie, ambitie, missie’
Het klinkt zo logisch. Toch begint het nu pas echt mee te spelen bij de aanstormende generaties. Maar ook bij de ‘above 40 generatie’ die klaar is met het oude strak gestuurde, gecontroleerde werken en zoekt naar nieuwe uitdagingen.

Maar wat vraagt dat dan, je hebt de essentie te pakken en dan? Misschien is vertrouwen wel de belangrijkste smeerolie, het nieuwe geld van de 21ste eeuw. Vertrouwen in eigen kunnen, de ladder durven te beklimmen zonder het eind te zien. Durven te reizen, weten waar je naar toe wilt, maar niet van dag tot dag alles dicht plannen. Durven los te laten en te voorzien in lege ruimte. Ruimte waarin nieuwe dingen kunnen ontstaan. Einstein zei het al:’ Alles ontstaat vanuit de leegte’. De 21ste eeuw wordt misschien wel een ‘intuïtieve eeuw’. Meer op gevoel, minder via de schijn van de ratio.

Transformatie heeft een ecosysteem nodig
Ik hoor je denken: ‘Dus niet meer alles plannen en dicht regelen’. Nee, verbinden met je lot, missie en dan durven experimenteren. Kleine experimenten durven aangaan, die mogen mislukken, soms zelfs moeten mislukken. Experimenteren, leren, leren experimenteren. En samen, niet alleen. Transformatie heeft een ecosysteem nodig. Een plek om te gedijen, een plek van uitwisseling en creatieve bevruchting. Steeds meer zie je deze broedplaatsen ontstaan! Bezoek die co-working spaces, fysiek of virtueel. Kijk uit naar de ‘third spaces’ die de fysieke ontmoeting combineren met de virtuele. Co-creëren tijdens fysieke ontmoetingen, tegelijkertijd verbonden met virtueel aanwezige gasten, die meekijken, meepraten en meedenken. De ‘Third Space’ wordt een geheel nieuwe werkelijkheid! Neem eens een moment om je een voorstelling te maken van de kracht van die verbonden netwerken.

Maar het begint allemaal bij een haarscherp beeld van jouw essentie, jouw missie en het cultiveren van jouw talent en kracht. Dat brengt je de rust die je nodig hebt om echt te kunnen acteren in de vermeende onrust van de 21ste eeuw.